خیلی از دوستان اسم بیت کوین و شنیدن واین سوال و دارن بیت کوین چیه ؟
بیت کوین چیست و چه کاربردهایی دارد ؟
بیت کوین (Bitcoin) یک ارز دیجیتال و مجازی در فضای اینترنت است که چند سالی است توجه بسیاری از افراد را به خود جلب کرده است.
اما بیت کوین از کجا میآید؟ آيا قانونی است؟
از کجا میتوان بیت کوین خرید؟ چگونه میتوان آن را به فروش رساند؟
این ارز دیجیتال در کجا قابل مصرف است؟
چرا به دو ارز دیجیتال «بیت کوین» و «بیت کوین کش» تقسیم شده است؟
در ادامه به بررسی بیت کوین و برخی جزییات آن میپردازیم.
بیت کوین اولین رمز ارز نگاری شده
ارزهای رمزنگاری شده فقط یک سری کد رایانهای هستند که ارزشی پولی را در خود نگهداری میکنند. این کدها توسط رایانههایی با قدرت بالا و البته صرف مقدار زیادی انرژی تولید میشوند.
ارز رمزنگاری شده را ارز دیجیتال نیز مینامند. ارز رمزنگاری شده و ارز دیجیتال هر دو نوعی پول عمومی هستند که از طریق فرآیند بسیار پیچیده رایانشی تولید شده و میلیونها کاربر رایانهای که در اصلاح «استخراجکننده» یا «ماینر» نامیده میشوند بر درستی آن نظارت میکنند. به همین دلیل امکان جعل این پول تقریبا وجود ندارد.
منظور از «رمزنگاری شده» این است که فرآیندی امنیتی برای حفاظت از تراکنشهای صورت گرفته با این نوع ارز دیجیتال وجود دارد. این فرآیند همچنین بر تولید «سکه» های جدید نظارت دارد. منظور از «سکه» در یک ارز دیجیتال، مقدار مشخصی از کد رایانهای است.
بیت کوین چیست ؟
نخستین پول رمزنگاری شدهای است که در دنیا ایجاد شده است. هنوز مشخص نیست چه کسی این ارز دیجیتال را برای اولین بار خلق کرده است، زیرا ارز رمزنگاری شده در اساس بر مبنای مخفی نگه داشتن هویت کاربران عمل میکند. با این وجود، بیت کوین برای اولین بار در مقالهای که توسط یک برنامه نویس با اسم (احتمالا مستعار) ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) منتشر شد، به جهانیان معرفی شد. با این وجود هنوز مشخص نیست که ساتوشی ناکاموتو کیست.
از آنجا که بیت کوین نخستین ارز دیجیتال دنیا بود، سایر ارزهای دیجیتال ایجاد شده پس از آن را آلت کوین (Altcoin) یا «سکه جایگزین» نامیدند. لایت کوین (Litecoin)، دش (Dash)، مونرو (Monero) و اتریوم (Etherum) و صدها سکه دیگر همگی ارزهای دیجیتالی هستند که «آلت کوین» نامیده میشوند.
برای نگهداری از بیت کوین باید از ابزاری که اصطلاحا کیف پول (wallet) بیت کوین نام دارد استفاده کرد. کیف پول میتواند شکلهای مختلفی داشته باشد. بیت کوین را به صورت آفلاین و به صورت سختافزاری ذخیره کرد که آن را «ذخیره سرد» (Cold Storage) مینامند. به این ترتیب میتوان بیت کوین را از گزند سواستفاده و هکهای احتمالی حفظ کرد. لجر نانو اس (Ledger Nano S) یکی کیف پول محبوب بیت کوین است که از شیوه ذخیره سرد (آفلاین) استفاده میکند. در مقابل، اگر ارز دیجیتال در اینترنت ذخیره شود، از اصطلاح «ذخیره گرم» (hot storage) استفاده میشود. با این شیوه، دسترسی به بیتکوین یا هر نوع ارز دیجیتال از هر نقطهای امکانپذیر است، ولی احتمال به سرقت رفتن آن نیز بالا خواهد بود.
البته «ذخیره سرد» هم معایبی به همراه دارد. اگر کاربر نتواند به سختافزار دسترسی داشته باشد (مثلا آن را گم کند)، ارز دیجیتال ذخیره شده در آن برای همیشه از بین میرود. تخمین زده میشود که تاکنون حدود ۳۰ میلیارد دلار بیت کوین توسط ماینرها و سرمایهگذاران گم شده باشد. با این وجود، بیت کوین هنوز هم محبوبترین ارز دیجیتال باقی مانده است.
چرا بیت کوین این قدر همه گیر شده است؟
موارد مختلفی دست به دست هم دادهاند تا سروصدای زیادی در رسانهها درباره بیت کوین راه بیفتد. از سال ۲۰۱۱ تبهکاران زیادی به خرید تعداد بالایی بیت کوین روی آورند، زیرا به وسیله این ارز رمزنگاری شده میتوانستند حجم زیادی از پول را به دور از چشم نهادهای قانونی جابهجا کنند. به این ترتیب بود که قیمت بیت کوین در آن سالها به شدت بالا رفت.
کلاهبرداری نیز امری رایج در دنیای ارزهای رمزنگاری شده است. بسیاری از سرمایهگذاران تازهکار و یا حریص تاکنون قربانی کلاهبرداران در این حوزه شدهاند.
اما شاید اصلیترین دلیل بحثبرانگیز بودن بیت کوین و آلت کوین ها این باشد که به خاطر ماهیت غیرمتمرکز خود، قدرت را از دست بانکهای مرکزی و دولتها میگیرند.
هیچ نهاد یا سازمانی نمیتواند حساب بیتکوینی یک نفر را مسدود کند. امکان نظارت ماموران مالیاتی بر نقل و انتقال بیتکوینی وجود ندارد. همچنین برای تبادل بیتکوین نیاز به بانک و یا هیچ واسطه و شخص ثالثی نیست. در واقع بیتکوین را میتوان همانند قطعات طلایی دانست که در دوره غرب وحشی توسط افراد کشف میشد و پلیس محلی و یا نهادهای مالی هیچ نظارتی بر آن نداشتند.
بیت کوین چگونه عمل میکند؟
پول رسمی (پول منتشر شده توسط دولتها) توسط فلزات گرانبها (به ویژه طلا) پشتیبانی میشود. در واقع ارزش یک اسکناس یا سکه در یک کشور به واسطه طلای موجود در مخازن بانک مرکزی آن کشور است. در واقع اسکناس به خودی خود ارزشی ندارد و صرفا یک تکه کاغذ است و ارزشش نه به خاطر خودش، بلکه به خاطر طلای پشتوانه آن است.
اما بیت کوین یک پول مجازی است که بر خلاف پول رسمی، فاقد هر نوع پشتوانه است و ارزشش به خودش بستگی دارد. همچنین برای تبادل و یا پسانداز آن نیاز به هیچ بانکی ندارید. به محض اینکه بیتکوینی دریافت کردید، این ارز دیجیتال همانند سکه طلا برایتان خواهد بود. یک سکه طلا به خاطر خودش (کمیاب بودن فلز طلا) ارزش دارد. با این بیت کوین میتوانید خرید کرده و یا آن را به امید افزایش قیمت در آینده ذخیره کنید.
برای خرج کردن بیت کوین کافی است آن را از «کیف پول» (Wallet) خودتان به «کیف پول» فردی دیگر انتقال دهید. کیف پول یک دیتابیس کوچک و شخصی است که بر روی درایو رایانه یا گوشی هوشمند (در حالت ذخیره سرد) و یا در فضای آنلاین (در حالت ذخیره گرم) قرار میگیرد.
ارزش بیت کوین و مقررات این ارز دیجیتال
ارزش بیت کوین ثابت نیست و هر روز تغییر میکند. برای مشاهده قیمت آنی بیت کوین در بازارهای جهانی میتوانید به وبسایت کویندسک مراجعه کنید. میلیاردها دلار بیت کوین در دنیا وجود دارد. هر روز نیز مقداری بیت کوین تولید میشود تا اینکه در حدود سال ۲۰۴۰ تعداد بیت کوینهای موجود در بازار به رقم ۲۱ میلیون برسد. گفتنی است در سال ۲۰۱۷ نیمی از این ۲۱ میلیون بیت کوین در دنیا تولید شده بود.
بیت کوی کاملا بدون مقررات و دارای الگویی غیرمتمرکز است. هیچ بانک مرکزی در دنیا پشتیبان آن نیست و هیچ بیمهای نیز خسارت ناشی از تغییرات آن را پوشش نمیدهد. ارزش بیت کوین به خودش است و هیچ فلز گرانبهایی به عنوان پشتوانه ندارد.
بیت کوین توسط استخراجکنندگان یا همان ماینرها به پیش میرود. شبکهای گسترده از این کاربران وجود دارد که توان پردازشی رایانه خود را در اختیار شبکه بیت کوین قرار میدهند. ماینرها در واقع نقش حسابرس را برای تراکنشهای بیت کوینی داشته و دفتر کل این ارز دیجیتال (که حاوی اطلاعات هر تراکنش است) را بهروزرسانی میکنند. البته این ماینرها به ازای مقدار کاری که انجام میدهند، از سوی این شبکه تعدادی بیت کوین به عنوان حقالزحمه دریافت میکنند.
بیت کوین چگونه ایجاد میشود؟
هر کاربر معمولی با استفاده از یک رایانه با سختافزار قدرتمند میتواند بیت کوین جدید ایجاد کند. بیت کوین در فرآیندی جالب که در اصطلاح استخراج پول رمزنگاری شده (cryptocurrency mining) نام دارد استخراج میشود و افرادی که این سکهها را استخراج میکنند نیز ماینر (miner) نامیده میشوند. بیت کوین محدودیتی ۲۱ میلیون واحدی دارد و این بدان معناست که پس از استخراج این ۲۱ میلیون سکه، دیگر امکان استخراج سکه بیشتر وجود ندارد. گفتنی است تاکنون بیش از ۱۱ میلیون بیت کوین استخراج شده است.